به نقل از «ایران آنلاین»

سقوط 66 درصدی صادرات ایران به سوریه در یک دهه اخیر

تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۲۰۳۹۱

سوریه از شرکای راهبردی ایران در حوزه‌های سیاسی و امنیتی محسوب می‌شود و از اولین کشورهایی بود که پس از انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت و ازاین رو از همان اوایل، روابط رسمی دو کشور آغـاز شد.

روزنامه ایران: اما همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور در سال‌های گذشته متناسب با هم پیوندی‌های سیاسی و امنیتی دو کشور نبوده، بلکه در سال‌های اخیر نیز کاهش پیدا کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پس از اتمام جنگ در دمشق و نیازمندی این کشور به تجارت و فراهم شدن فضای تجاری و بازرگانی و کسب و کار، صاحبان سرمایه و تجار و بازرگانان می‌توانند در این کشور سرمایه‌گذاری کنند و به تجارت با سوریه بپردازند.

وضعیت روابط تجاری ایران و سوریه
ایران در سال‌های اخیر بخش قابل توجهی از تمرکز خود در بازارهای صادراتی را به بازار کشورهای همسایه و منطقه اختصاص داده و در حالی که صادرات به کشورهای عربی مانند عراق و امارات متحده عربی روند صعودی داشته اما در سوریه فعالیت‌های تجاری مشترک محدود بوده است. بررسی آمار و ارقام نشان می‌دهد پیش از بحران سوریه روابط تجاری دو کشور ایران و سوریه به بالای نیم میلیارد دلار رسیده بود، اما در سال‌های اخیر حجم تجارت دو کشور کاهش داشته است. این درحالی است که اقتصاد سوریه بیش از گذشته نیازمند جذب سرمایه‌گذاری خارجی است. در سال ۲۰۲۰ سهم جمهوری اسلامی ایران از بازار سوریه حدود ۳ درصد بوده و بر این اساس در این سال در رتبه هفتم در بین صادرکنندگان به سوریه قرار داشته است. این درحالی است که بازار سوریه، نیازمند دریافت کالا و خدمات ایرانی است. این در حالی است که با همراهی و علاقه‌مندی حاکمیت سوریه به حضور ایران در بازارهای این کشور روبه‌رو هستیم و افکارعمومی نیز به علت حمایت ایران در دوران جنگ، علاقه‌مند مصرف کالاهای ایرانی هستند.

در دوران پسابحران و بعد از خرابی‌های فاجعه‌بار، دولت و مردم سوریه همواره تأکید دارند اولویت سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف با کشورهایی است که در هشت سال گذشته در کنار سوریه بودند و از آن حمایت کردند. به رغم اینکه ما از لحاظ نظامی توانسته بودیم عملکرد خوبی داشته باشیم ولی متأسفانه از لحاظ اقتصادی از رقبای تجاری خود عقب ماندیم. بررسی آماری نشان می‌دهد میزان واردات سوریه از بازارهای جهانی از حدود 14 میلیارد دلار در سال 2008 به 5 و نیم میلیارد دلار در سال 2020 کاهش پیدا کرده است. بر ‌این ‌اساس در سال 2020 بین کشورهای صادرکننده کالا به سوریه، ترکیه با صادرات بیش از 1.3 میلیارد دلاری خود، در رتبه اول، چین با 1.1 میلیارد دلار در رتبه دوم، امارات با 968 میلیون دلار در رتبه سوم، مصر با 235 میلیون دلار در رتبه چهارم، لبنان با 233 میلیون دلار در رتبه پنجم، کره‌جنوبی با 216 میلیون دلار در رتبه ششم، روسیه با 187 میلیون دلار در رتبه هفتم و ایران با 172 میلیون دلار در رتبه هشتم اصلی‌ترین صادرکنندگان کالا به سوریه هستند. در یک جمع‌بندی میزان صادرات ایران به سوریه طی 11 سال اخیر با کاهش 66 درصدی از 516 میلیون دلار در سال 89 به 85 میلیون دلار در نیمه اول سال 1400 رسید.

تهدیدات و چالش‌های همکاری اقتصادی ایران و سوریه
مشکل عمده‌ای که در روابط اقتصادی با سوریه وجود دارد آن است که بازارهای ایران و سوریه نیازسنجی و ظرفیت سنجی مناسبی از یکدیگر ندارند؛ به عبارت دیگر عدم شناخت مناسب سبب عدم شکل‌گیری همکاری اقتصادی و تجاری میان دو کشور شده است. در کنار این مانع، مشکلات دیگری نیز مانع توسعه روابط اقتصادی با سوریه شده‌اند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
* مشکلات بانکی و موضوع جابه‌جایی پول بین ایران و سوریه
* موانع مربوط به مسیرهای ارتباطی جهت حمل‌ونقل جاده‌ای و دریایی و لجستیک آن
* نبود امنیت کامل در شهرهای مختلف سوری
* آزاد نبودن رفت و آمد به این کشور برای تجار و سرمایه‌گذاران
* بوروکراسی پیچیده و عدم وجود نهاد تصمیم‌گیرنده و مسئول واحد در خصوص این کشور
* عدم اطلاع‌رسانی مناسب از فرصت‌های همکاری موجود میان دو کشور
* فرصت‌ها و ظرفیت‌های همکاری اقتصادی ایران و سوریه

کشورمان به جهت حالت جغرافیایی قادر است از روش دریا، هوا و زمین صادرات به‌ این مملکت را انجام دهد تاجران ایرانی برای تجارت با سوریه به واسطه نیاز ندارند. یکی از افق‌های توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی بین ایران و سوریه گسترش سرمایه‌گذاری‌های مشترک از سطح دو کشور به منطقه است که می‌توان گفت، با امضای موافقتنامه همکاری‌های راهبردی و بلند مدت اقتصادی میان ایران و سوریه این هدف نیز به‌راحتی قابل وصول خواهد بود. حضور ایران در سوریه همواره با تقدیر دولت و ملت این کشور همراه بوده است و اکنون که سوریه به ساحل آرامش رسیده، علاوه‌بر گسترش مناسبات سیاسی، باید در زمینه گسترش مناسبات اقتصادی نیز گام برداشت.

بازار‌هایی مانند سوریه به‌دلیل همسانی و مشابهتی که با ظرفیت‌ها و توان تولیدی کشور ما دارند و همچنین  به‌دلیل نزدیکی سیاسی و اجتماعی دو کشور راهبردی‌ترین ابزار در راستای توسعه اهداف بازرگانی و اقتصادی ایران به شمار می‌روند. افزون بر این سوریه دروازه ورود به بازار گسترده‌ای از سرزمین‌های عربی است. با ظرفیت صادرات مجدد از سوریه و مهم‌تر از آن ورود به اقتصاد این کشور از طریق سرمایه‌گذاری می‌توان با یک بازار 350 میلیون نفری روبه‌رو شد. مناطق آزاد سوریه به‌دلیل موقعیت جغرافیایی این کشور و مجاورت آن با دریای مدیترانه، از اهمیت بازاری بالایی برخوردارند. در حال حاضر سوریه دارای 9 منطقه آزاد است: شهر دمشق، فرودگاه بین‌المللی دمشق، عدرا، طرطوس، لاذقیه، حسیا، یعربیه و حلب. سرمایه‌گذاری مشترک برای توسعه این مناطق آزاد یک ظرفیت اقتصادی برای کشور ایران است که در این زمینه مذاکراتی نیز صورت گرفته است.

همچنین حلب که بزرگ‌ترین شهرک صنعتی غرب آسیا یعنی شیخ نجار را در خود جای داده، بر اثر جنگ تا بیش از 60 درصد تخریب شده است و این نیز ظرفیت مناسبی برای صادرات خدمات و فنی مهندسی است. جمعیت 22 میلیونی کشور سوریه بازار مصرف بسیار بزرگی را در اختیار صادرکنندگان به این کشور قرار می‌دهد تا بتوانند با صادرات به سوریه تجارت خود را گسترش دهند. نفوذ سیاسی فرصتی را برای صادرات کالاهای ایرانی به سوریه فراهم آورده است. بازار سوریه یک بازار بکر صادراتی برای محصولات ایرانی است. با توجه به وضعیت کشور سوریه به‌دلیل تحریم‌های صورت گرفته و همچنین مصوبه هیأت دولت سوریه مبنی بر ممنوعیت واردات کالا از ترکیه و از سویی دیگر رقابتی‌تر شدن قیمت کالاهای تولید شده در ایران، کالاهای ایرانی توان رقابتی بالایی با محصولات مشابه خارجی خود دارند. نایب رئیس سازمان توسعه تجارت اعلام کرد: می‌بایست ما به سمت حضور دائمی در سوریه برویم و در بازسازی صنایع این کشور نقش داشته باشیم.

دیپلماسی اقتصادی رویکردی جدید در روابط تجاری دو کشور
همزمان با گسترش تجارت جهانی و احساس نیاز کشورهای دنیا به تأمین برخی از نیازهای صادراتی و وارداتی خود از کشورهای دیگر، یک رویکرد جدید در روابط بین‌الملل به وجود آمده که دولت‌ها با اولویت اقتصاد، به‌دنبال تعاملات جدی با یکدیگر هستند و سعی بر آن دارند که موانع موجود در این زمینه را برطرف نموده و راه را برای رسیدن به اهداف اقتصادی خود فراهم آورند. ازاین رو سیاست جدیدی در این فرایند به وجود آمده و بتدریج گسترش یافته است که به آن دیپلماسی اقتصادی گفته می‌شود. (میرزایی و دیگران 1393: 175). امروزه دیپلماسی اقتصادی به‌عنوان رویکردی جدید در سیاست و روابط بین‌الملل شناخته شده و ابزار بسیار قدرتمندی است که دراختیار همه کشورهای دنیاست. دیپلماسی اقتصادی امروزه، دیگر جنبه‌های سیاست و روابط بین‌الملل را بشدت تحت تأثیر قرار داده به طوری که سیاست خارجی کشورهای مختلف را در خدمت اهداف اقتصادی قرار داده است. نقش دیپلماسی اقتصادی در پیشرفت کشورها بسیار مهم است و تجربه کشورهایی که در سال‌های اخیر توسعه خوبی داشته‌اند، دلالت بر همین موضوع دارد. ضعف در دیپلماسی اقتصادی باعث شده ما حتی در حوزه‌هایی که حضور قدرتمندی داشته‌ایم نیز نتوانیم عملکرد قابل دفاعی داشته باشیم. همان‌طور که بیان شد سهم ایران از اقتصاد سوریه تنها 3 درصد است اما ترکیه ۳۰ درصد تجارت این کشور را در اختیار گرفته است. این نشان دهنده ضعف ما در دیپلماسی اقتصادی است. اگر می‌خواهیم در عرصه اقتصاد همانند سیاست در سوریه موفق شویم باید توجه ویژه‌ای به عرصه دیپلماسی داشته باشیم.

آغوش باز سوریه
جمهوری اسلامی ایران با وجود ارتباطات گسترده سیاسی و نظامی با کشور سوریه به‌دلیل حضور و از خودگذشتگی‌های رزمندگان ایرانی مدافع حرم به فرماندهی شهید والامقام سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی از جایگاه ویژه‌ای در کشور سوریه برخوردار است و مردم و دولت سوریه مشتاق توسعه روابط اقتصادی و استفاده از کالاهای ایرانی در آن کشور هستند، ما می‌توانیم با برنامه‌ای منسجم و از طریق یک نهاد متمرکز در کنار سوریه حاضر باشیم و علاوه‌بر کسب منافع اقتصادی جدی برای خود، به خنثی‌سازی برنامه‌های امریکا در این کشور بپردازیم. داشتن یک طرح جامع و ایجاد یک نهاد متولی قدرتمند می‌تواند گسترش تبادلات اقتصادی در سطح منطقه را در پی داشته باشد و به اهدافی از قبیل ارتقای امنیت و رفاه در سطح ملی و منطقه‌ای، افزایش اشتغال، ایجاد بازار صادراتی برای کالای ایرانی، تأمین مواد اولیه برای صنایع داخلی، خروج از رکود از طریق رشد صادرات، بی‌اثر شدن تحریم‌ها و تأمین امنیت غذایی کشور دست یابد.

انتهای پیام/

 

 

 

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: میلیون دلار در رتبه دیپلماسی اقتصادی کالاهای ایرانی سال های اخیر سوریه به دلیل ایران و سوریه سرمایه گذاری میلیارد دلار داشته باشیم کشور سوریه دو کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۲۰۳۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رشد ۳۰ درصدی تجارت ایران و اتحادیه اروپا

جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار اروپا (یورو استات) نشان می‌دهد تجارت ایران و ۲۷ عضو اتحادیه اروپا در دو ماهه نخست سال جاری میلادی به ۸۴۷ میلیون یورو رسیده است.

مبادلات ایران و اتحادیه اروپا در دو ماهه نخست ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸ درصد افزایش داشته است. در ماه‌های ژانویه و فوریه سال قبل ۷۸۰ میلیون یورو کالا بین دو طرف مبادله شده بود.

بر اساس این گزارش واردات اتحادیه اروپا از ایران در دو ماهه نخست ۲۰۲۴ با افزایش ۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به ۱۴۴ میلیون یورو رسیده است. در ماه‌های ژانویه و فوریه سال قبل ۱۳۹ میلیون یورو کالا از ایران توسط کشور‌های اروپایی وارد شده بود.

صادرات اتحادیه اروپا به ایران در ماه‌های ژانویه و فوریه امسال نیز ۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته و به ۷۰۳ میلیون یورو رسیده است. اتحادیه اروپا در دوماهه نخست سال قبل ۶۴۱ میلیون یورو کالا به ایران صادر کرده بود.

جهش ۴۶ درصدی صادرات آلمان به ایران در فوریه ۲۰۲۴

بر اساس این گزارش تجارت ایران و اروپا در دومین ماه سال جاری میلادی رشد قابل توجه ۳۰ درصدی داشته و از ۳۵۸ میلیون یورو در فوریه سال ۲۰۲۳ به ۴۶۸ میلیون یورو در فوریه ۲۰۲۴ رسیده است.

صادرات اروپا به ایران در فوریه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش ۳۲ درصدی مواجه شده و به ۳۹۲ میلیون یورو رسیده است. صادرات اروپا به ایران در فوریه سال قبل ۲۹۷ میلیون یورو گزارش شده بود.

صادرات آلمان به ایران در فوریه امسال ۴۶ درصد رشد کرده و به ۱۴۱ میلیون یورو بالغ شده است. صادرات فرانسه به ایران نیز با ۳۷ درصد رشد به ۳۳ میلیون یورو و صادرات ایتالیا با کاهش ۶ درصدی به ۴۲ میلیون یورو رسیده است.

صادرات رومانی به ایران ۲۲ برابر شد

اما صادرات رومانی به ایران در فوریه ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۲ برابر شده و از ۲.۵ میلیون یورو در فوریه سال قبل به ۵۷ میلیون یورو در فوریه امسال افزایش یافته است.

واردات اتحادیه اروپا از ایران نیز در فوریه ۲۰۲۴ با رشد ۲۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۷۶ میلیون یورو رسیده است. این رقم برای فوریه سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۶۱ میلیون یورو اعلام شده بود.

واردات ایتالیا از ایران ۲ برابر شد

واردات آلمان از ایران در فوریه امسال تغییر محسوسی نداشته و در سطح ۱۹ میلیون دلار باقی مانده است. اما واردات اسپانیا از ایران با رشد ۶۶ درصدی مواجه شده و به ۹.۳ میلیون یورو رسیده است. واردات ایتالیا از ایران نیز ۹۶ درصد رشد کرده و به ۲۶.۱ میلیون یورو افزایش یافته است. ایتالیا در فوریه سال قبل ۱۳.۳ میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده بود.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی